ایثار و از خودگذشتگی
ایثار به معنای این که انسان چه از لحاظ مالی، جسمی و روحی به نفع دیگران از خود بگذرد.
متاسفانه شاید این روزها ایثار و از خودگذشتگی کمرنگ تر از قبل شده است. برخی افراد فقط به فکر خود هستند، و اصلا توجهی به همسایه و اطرافیان ندارند.
خوب هست انسان این صفت را در خود ملکه کند به طوری که هر وقت موقعیتش ایجاد شد بتواند به راحتی دست به ایثار بزند.
توجه به این که همه ما از یک نوع و انسان هستیم که باید در روزهای سختی حتی با گذشتن از حق خودمان به داد و فریاد یکدیگر برسیم می تواند ایثار را در نظر ما بهتره جلوه دهد. حتی با فکر به این که شاید روزی ما محتاج دیگران شویم پس اگر ما به فکر دیگران نباشیم شاید کسی هم روز گرفتاری به فکر ما نباشد پذیرش ایثار بیشتر نمود می کند.
یکی از جلوه های ایثار حضرت فاطمه سلام الله علیها می باشد که به راحتی از خود به نفع دیگران می گذشت.
مرد گرسنه ای در «مسجد مدینه» به پا خاست و گفت:ای مسلمانان! از گرسنگی به تنگ آمده ام. مرا مهمان کنید.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:«چه کسی این مرد را امشب مهمان می کند؟»
حضرت علی (علیه السّلام) فرمود:
«من یا رسول الله!»
کمی بعد وارد منزل شد و از حضرت فاطمه ی زهرا (علیهاالسّلام) پرسید:
«آیا غذایی در منزل داریم؟ مهمان گرسنه آورده ام.»حضرت زهرا (علیهاالسّلام) ایثارگرانه فرمود: «ما عندنا الا قوت الصبیة و لکنا نوثر به ضیفنا؛در خانه ی ما غذایی نیست، مگر به اندازه ی خوراک دختر بچّه، امّا امشب، ایثار می نماییم و گرسنگی را تحمّل می کنیم و همین مقدار غذا را به مهمان می بخشیم.»
تفسیر برهان، ج4، ص 317؛ امالی طوسی، ج1، ص 190
عرب تازه مسلمانی در «مسجد مدینه» از مردم کمک خواست پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلم) به اصحاب خود نگریست. سلمان فارسی برخاست تا نیاز آن بیچاره را برطرف سازد؛ هر جا رفت با دست خالی برگشت. با ناامیدی به طرف مسجد می آمد که چشمش به منزل حضرت زهرا (علیهاالسّلام) افتاد، با خود گفت: فاطمه (علیهاالسّلام) سرچشمه ی نیکوکاری است.درِ خانه را کوبید و داستان عرب مستمند را شرح داد.
حضرت زهرا (علیهاالسّلام) فرمود: «یا سلمان و الذی بعث محمّدا بالحق نبیا ان لنا ثلاثا ما طعمنا و ان الحسن و الحسین قد اضطربا علی من شدة الجوع، ثم رقدا کانهما فرخان منتوفان و لکن لا ارد الخیر اذا نزل الخیر ببابی؛ای سلمان! سوگند به خداوندی که حضرت محمّد (صلی الله علیه وآله و سلم) را به پیامبری برگزید، سه روز است که غذا نخورده ایم و فرزندانم حسن و حسین (علیهم السّلام) از شدّت گرسنگی بی قراری می کردند و خسته و مانده به خواب رفته اند.
امّا من، نیکی و نیکوکاری را که در خانه ی مرا کوبیده است، رد نمی کنم.
آنگاه پیراهن خود را به سلمان داد تا در مغازه ی شمعون یهودی گرو گذاشته، مقداری خرما و جو، قرض بگیرد.
سلمان فارسی می گوید: پس از دریافت جو و خرما به طرف منزل فاطمه (علیهاالسّلام) آمده و گفتم: دختر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)! مقداری از این غذاها را برای فرزندان گرسنه ات بردار.پاسخ داد:«یا سلمان هذا شیء امضیناه لله عز و جل لسنا ناخذ منه شیئا؛ای سلمان! این کار را فقط برای خدای بزرگ انجام دادیم و هرگز از آن چیزی برنمی داریم.»
احقاق الحق، ج10، ص 321؛ بحارالأنوار، ج43، ص 73.
